برندگان بورسیه تحصیلی حذف 4200:

رشد شاخص های بورس تحت تاثیر سه محرک امید به احیای زودهنگام برجام، رشد قیمت های جهانی و البته موافقت مجلس با حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی ادامه دارد. در این میان کارشناسان از اثرات درازمدت حذف ارز ترجیحی بر بهبود عملکرد شرکت های فعال در حوزه دلار مانند کشاورزی، دامپروری، روغن خوراکی و داروسازان می گویند. این در حالی است که آنها معتقدند در کوتاه مدت ممکن است کاهش قدرت خرید مردم بر فروش این صنایع تاثیر منفی بگذارد. در عین حال، تلاش دولت برای کنترل قیمت ها می تواند تا حد زیادی اثرات مثبت این اصلاح اقتصادی را جبران کند.

به گزارش دنیای اقتصاد، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نهایت پس از ماه ها بحث روز یکشنبه به حذف ارز 4200 رای مثبت دادند. حذف ارز ترجیحی یا 4200 دلار داغ ترین موضوع اقتصادی رسانه ها در هفته های اخیر بود. دلار 4200 دلاری که به دلار جهانگیری نیز معروف است در فروردین 97 در پی نوسانات ارزی دولت دوازدهم به کالاهای اساسی اختصاص یافت. هدف دولت وقت، جلوگیری از افزایش قیمت کالاها و حفظ مردم در برابر فشارهای اقتصادی بود، اما نتیجه آن چیزی جز هدر رفت عظیم منابع ارزی در شرایط تحریم نبود و شواهد نشان می داد که سود 4200 دلاری بود جیب عده ای سرریز شده و هیچ فایده ای برای سفره مردم نداشته است. اکنون اما مجلس با حذف ارز ترجیحی موافقت کرده است تا در صورت قطعی شدن دولت در سال آینده خبری از دلار ۴۲۰۰ تومانی نباشد اما حذف دلار جهانی چه تاثیری بر بازار سرمایه خواهد داشت؟

کارشناسان و فعالان بورس از روزی که بحث حذف ارز مطرح شد، به تاثیر مثبت این اتفاق بر برخی صنایع اشاره کردند. گروه های کشاورزی و دامپروری، دارو و روغن خوراکی گروه هایی هستند که از حذف ارز ترجیحی در بورس سود می برند.

در این میان، تحلیلگران بازار به چند نکته مهم اشاره می کنند. زمان اجرای این مصوبه، نحوه اجرای آن و امکان کاهش مصرف عمومی دو موضوعی است که به گفته کارشناسان می تواند از تاثیر مثبت حذف ارز ترجیحی بر این صنایع بکاهد. این گروه تاکید می کند که در صورت افزایش قیمت کالاهای اساسی، درست است که سود شرکت ها افزایش می یابد، اما ممکن است با کاهش مصرف از سوی مصرف کنندگان نیز مواجه شویم. آنها معتقدند اگر دولت با دخالت در سازوکارهای بازار به نحوی از افزایش قیمت ها جلوگیری کند، حذف ارز 4200 سود چندانی برای صنعت نخواهد داشت.

قیمت گذاری از اثر حذف ارز 4200 در بازار جلوگیری می کند:

مهدی دلبری، کارشناس بازار سرمایه: پیش شرطی که مجلس برای حذف ارز 4200 تعیین کرده مبنی بر عدم افزایش قیمت کالاهای اساسی، اجرای این مصوبه را با مشکل مواجه کرده است، در حال حاضر قیمت های جهانی به دلیل روسیه و اوکراین به شدت افزایش یافته است. جنگ به عنوان مثال قیمت هر تن گندم که 500 دلار بود به حدود 1200 دلار رسیده است، بنابراین آثار این افزایش قیمت به زودی در کالاهای اساسی دیده می شود و در عمل پیش شرطی که مجلس تعیین کرده کار را سخت کرده است. و پیچیده

تاثیر حذف ارز 4200 در بازار سرمایه برای برخی از صنایع مانند صنایع نفت، غذا و دارو بیشتر است و این صنایع به طور مستقیم از حذف ارز ترجیحی متاثر می شوند، اما نکته اینجاست که ببینیم دولت چیست. سیستم قیمت گذاری به این صورت خواهد بود که حاشیه سود تا کنون برای این سه صنعت حفظ می شود و یا حاشیه سود کاهش می یابد.

به گفته مسئولان دولتی و مجلس، تلاش می شود تا شاهد افزایش قیمت کالاهای اساسی نباشیم. اگر قرار باشد حاشیه سود افزایش یابد، بخشی از افزایش قیمت باید در دل سود شرکت ها باقی بماند، بنابراین برای پیش بینی زود است و باید منتظر سیستم قیمت گذاری دولتی باشیم. با حذف ارز 4200 و اگر قرار باشد با ارز مثلا 24000 تومان محاسبه کنیم، سود شرکت ها 6 برابر می شود. این در صورتی است که دولت و مجلس به دنبال قیمت گذاری دستوری نباشند، اما بخواهیم بر اساس صحبت های دولت و مجلس پیش بینی کنیم. یعنی اگر حاشیه سود در سال جاری به ریال باقی بماند احتمالا اتفاق مثبتی برای این صنایع نخواهد افتاد. به نظر می رسد بازار به سرعت به اخبار رسیده است و باید منتظر ماند تا اثرات آن را ببیند و سپس تصمیم بگیرد. بازار در حال حاضر مثبت است، اما متأسفانه با دولتی مواجه هستیم که یک ماه پیش محصولات زیادی از جمله قیمت گذاری اجباری را معرفی کرد. مانند لاستیک، روغن موتور و … بنابراین اطلاعات و اخبار مثبتی به بازار مخابره نمی شود. در این مورد نیز احتمالا دولت می خواهد قیمت ها را سرکوب کند، بنابراین بعید است در کوتاه مدت رشد انفجاری در این صنایع داشته باشیم. البته امید است مدیران این صنایع نیز مدیران شجاعی باشند و اجازه ندهند دولت به قیمت گذاری دستوری روی آورد، اما شواهد نشان می دهد روند قیمت گذاری دستوری مستمر است و سایه آن از بازار کم نمی شود.

بی توجهی به تاثیر کاهش مصرف با حذف ارز 4200:

علیرضا تاجبر، کارشناس بازار سرمایه: از سه منظر می توان به مصوبه مجلس برای حذف ارز ترجیحی نگاه کرد و آن را بررسی و تحلیل کرد. در ابتدا باید گفت که وضعیت ارز 4200 از ابتدا یک اقدام اشتباه و کارشناسی نبوده و مشکلات اقتصادی زیادی را برای کشور به همراه داشته و باعث فساد نیز شده است. این نباید آغاز می شد، اما اکنون حذف این ارز تبعات تورمی جدی برای کشور دارد. به خصوص برای دهک های پایین درآمدی، این تبعات بیشتر بوده و فشار زیادی بر آنها وارد می شود.

اما تاثیر حذف ارز 4200 بر بازار سرمایه دو سطح دارد. یکی اثر ظاهری و دیگری اثر عمیق. اثر سطحی حذف ارز ترجیحی این است که شرکت‌هایی که از این ارز استفاده می‌کنند مانند مواد غذایی و دارویی، فروش خود را افزایش می‌دهند و حتی اگر حاشیه سود ثابت بماند، افزایش فروش باعث افزایش سودآوری آنها می‌شود، اما نکته‌ای که باید در نظر داشت این است که موضوع کشش مصرف در پزشکی اینطور نیست اما در غذا، دامپروری و کشاورزی باید به جذب مصرف کننده هم توجه کنیم. سرانه مصرف لبنیات و گوشت در کشور بسیار پایین است و بعید نیست سرانه مصرف مرغ و تخم مرغ، روغن و سایر فرآورده ها کاهش یابد. تمام گمانه زنی ها درباره حذف ارز 4200 توسط کارشناسان و سهامداران در بازار صرف نظر از تبعات تورمی سنگینی است که جامعه متحمل می شود و همچنین بدون توجه به کشش مصرف دهک های پایین درآمدی، یعنی همه فقط می گویند قیمت فروش می رود. بالا و این شرکت ها قیمت ها را افزایش می دهند و با افزایش سود مواجه می شوند، اما این واقعیت را نادیده می گیرند که تورم لجام گسیخته حتی کالاهای اساسی می تواند منجر به کاهش مصرف در کوتاه مدت شود. ما شاهد کاهش مصرف لبنیات و گوشت بوده ایم که کالاهای بسیار کم کشش هستند. به نظر می رسد در موارد دیگر نیز این گونه باشد. در مورد گوشت، طیور و حتی تخم مرغ، ممکن است شاهد کاهش سرانه مصرف در کشور باشیم، اما این امر برای کل صنایع دارویی، غذایی و کشاورزی مثبت خواهد بود، اما بر روی آن تاثیر منفی خواهد داشت. جان مردم و مردم مجبور به خرید داروی گران قیمت از مصارف دیگر. بازار سرمایه در راه است. بازار سرمایه در حال حاضر در بهترین حالت خود به سر می برد و این خبر فقط گریبان برخی شرکت ها را می گیرد. ما باید به نرخ های جهانی توجه کنیم. شرکت های فعال در فلزات اساسی، معادن، پتروشیمی ها و پالایشگاه ها وضعیت خوبی دارند. از سوی دیگر همچنان امید به احیای برجام وجود دارد و در صورت احیای برجام تاثیر مستقیمی بر بانک ها و خودروها خواهد داشت، بنابراین در کل بازار مثبت است و گروه کوچکی که از ارز 4200 سود می برند، نخواهند داشت. تاثیر زیادی بر کل بازار دارند. کل بازار اعم از شرکت های مادر و صادرکنندگان افق روشنی دارد.

نحوه حذف ارز 4200 برای بورس مهم است:

عباسعلی حقانی نسب، کارشناس بازار سرمایه: نمایندگان مجلس شورای اسلامی به صورت مشروط به حذف ارز 4200 رای دادند، مشروط بر اینکه مابه التفاوت حذف ارز ترجیحی به صورت یارانه یا به صورت برگه یا سایر موارد به فقرا داده شود. حذف ارز 4200 معمولا تاثیر زیادی بر سهم بازار ریال خواهد داشت. البته حجم سهام ریالی در بازار ما خیلی زیاد نیست و کمتر از 30 درصد بازار سرمایه ما همین سهام است. نکته مهم این است که این سهام به ویژه در صنایع نفت، غذایی و دارویی با حذف ارز ترجیحی از وضعیت بهتری برخوردار بوده و با رشد سود مواجه خواهند شد. البته صنعت داروسازی از این قاعده مستثنی است، اما در مورد صنایع غذایی و روغنی شرایط فرق می کند و همچنان ارز 4200 دریافت می کنند، بنابراین با حذف ارز مورد علاقه خود شرایط بهتری خواهند داشت، زیرا ارز آنها هنوز به طور کامل حذف نشده است. اکنون مجلس تنها با تصویب مصوبه ای به دولت اجازه می دهد هر کالایی را که صلاح بداند از سبد ارزی ترجیحی حذف و مابه التفاوت را پرداخت کند.

با توجه به شرایط کنونی کشور ممکن است دولت تا پایان سال 1401 این رویه را تغییر ندهد، به این معنا که این نکته باید مورد توجه و بررسی قرار گیرد. دولت با توجه به شرایط مردم و وضعیت اقتصادی کشور ارز 4200 را حذف می کند و در تحلیل ها و معادلات باید توجه داشت که ممکن است در حال حاضر اجرایی نشود و یا حتی بتواند وقتی ارز را می بیند خودش را تهیه کند به همان واردکننده یا تولیدکننده و سعی نکند تولیدکننده یا واردکننده قیمت کالای خود را افزایش دهد، بنابراین روال هنوز مبهم است و ما نمی دانیم دولت چگونه می خواهد این اقدام را اجرا کند. اما اگر اجرا شود و ارز 4200 به یکباره حذف شود، قطعاً روی صنایع تأثیر می گذارد که تأثیرات خوبی خواهد داشت.

کدال; شاهد شکست 4200:

حدود سه سال پیش «دنیای اقتصاد» در گزارشی با عنوان «شاهد شکست بورس 4200» به تضعیف زنجیره تولید و آسیب پذیری مصرف کننده نهایی با تولد دلار 4200 اشاره کرد. دخالت دولت در اقتصاد کشور معمولاً به نام حمایت از تولیدکننده یا مصرف کننده ممکن است در کوتاه مدت اثرات مثبتی داشته باشد اما معمولاً منجر به تضعیف تولید می شود. اگر بدانیم بیش از 90 درصد نفت خام مصرفی کشور از طریق واردات تامین می شود، می توان به وابستگی شدید این صنعت به ارز وارداتی پی برد. خوراک دام و طیور از دیگر اقلام موجود در فهرست 4200 تا به امروز است و علیرغم مهیا بودن شرایط، سیاست اشتباه مانع از رونق این بخش و وابستگی روزافزون به واردات شده است. در مورد صنعت داروسازی می توان به وابستگی شدید به بازار واردات اشاره کرد و می توان گفت؛ اگر سال ها دلار ارزان به این صنعت عرضه نمی شد، شاید بخش زیادی از مواد اولیه در کشور تولید می شد و می توانست زمینه ساز تحول در این صنعت شود. بیراه نیست اگر بگوییم دولت در هر بخشی خود را جای فعالان اقتصادی قرار می دهد و به جای آنها تصمیم می گیرد و یا عمدا ارز ارزانی را برای حمایت از مصرف کنندگان به واردات اختصاص می دهد که تبعات منفی دارد. حقایقی که از عملکرد شرکت های بورسی در سامانه کدال به خوبی قابل مشاهده است.